Czarne plamy na naczyniach miedzianych do wody – co musisz wiedzieć?

Miedź jest metalem silnie reaktywnym, dlatego kupując naczynia miedziane, trzeba mieć na uwadze fakt, że z czasem zmienią one kolor. Dlaczego na naczyniach miedzianych do oczyszczania wody pojawiają się czarne plamy? Czy świadczą one o ich kiepskiej jakości i wpływają na walory zdrowotne wody oczyszczanej w naczyniu miedzianym? Czernienie naczyń miedzianych oraz zmiana ich koloru to zjawisko naturalne. Przygotowałam kompendium wiedzy na ten temat.

W naczyniach miedzianych do oczyszczania wody oraz wykonanych z miedzi bransoletkach zakochałam się kilka lat temu. Napisałam na ten temat wiele artykułów np. Miedź w kosmetyce. Wyjątkowe działanie miedzi na skórę i włosy, Naczynia miedziane do oczyszczania wody, Zalety spożywania wody przechowywanej w naczyniach miedzianych czy Miedziana bransoletka – wpływ na zdrowie i urodę.

Jednak poszukując informacji do jednego z kolejnych materiałów, znalazłam mnóstwo pytań i wątpliwości związanych z czernieniem oraz plamami powstającymi na naczyniach miedzianych. Postanowiłam rozwiać wątpliwości na ten temat.

Piękne naczynia oczyszczania i picia wody z miedzi

Eleganckie i stylowe naczynia wykonane z miedzi stały się modnymi naczyniami użytkowymi o walorach dekoracyjnych. Służą do uzdatniania i spożywania czystej i zdrowej – bo nasyconej niewielką ilością jonów miedzi – wody. Ich złoto-miedziany kolor sprawia, że stanowią piękną ozdobę wnętrz. Doskonale prezentują się zarówno na kuchennym stole, stoliku kawowym w salonie, biurku w pracy czy domowym gabinecie oraz stoliku nocnym w sypialni. Niestety w trakcie ich użytkowania okazuje się, że ich nienaganny wygląd nieco przygasa. W przeciwieństwie do innych metali miedź jest materiałem bardzo trudnym w obróbce, dlatego by uzyskać odpowiedni kształt dzbanków, butelek i kubków miedzianych łączymy je ze śladową ilością cynku, który również wykazuje właściwości lecznicze i wzmacnia układ odpornościowy. Naczynia miedziane Bangalore są ręcznie wykonywane w Indiach, ojczyźnie Ajurwedy, przez rodzinne manufaktury.

Naczynia miedziane czernieją i jest afera!

Wiele osób dokonuje zakupu naczyń miedzianych. Niestety często brakuje im podstawowej wiedzy o właściwościach fizykochemicznych miedzi. Używają naczyń miedzianych zgodnie z ich przeznaczeniem. Czyli wlewają wodę z kranu, pozostawiając ją w naczyniach przez co najmniej 12 godzin. Cieszą się smakiem czystej i zdrowej – nasyconej niewielką ilością jonów miedzi – wody oczyszczonej w naczyniach miedzianych. Nawet myją zgodnie z zaleceniami producenta, czyli dwa razy w tygodniu pastą z soli i cytryny. Ale gdy zauważają czarne plamy lub zmianę koloru wykonanych z miedzi naczyń nie bardzo wiedzą, o co chodzi. I robią zupełnie niepotrzebną aferę.

Czarne plamy na miedzi a proces utleniania. Czym jest utlenianie się miedzi?

Otóż wraz z upływem czasu wykonane z wysokiej jakości miedzi naczynia do uzdatniania wody zmieniają kolor, tracą swój pierwotny blask, a na ich powierzchni od zewnątrz lub od środka pojawiają się czarne, szare lub brązowe plamy. Proces utleniania jest widoczny jedynie na naczyniach pozbawionych domieszek metali ciężkich. Wiele osób błędnie myśli, że oznacza to coś złego, jednak ciemnienie miedzi to świetny objaw. W ten sposób masz pewność, że posiadasz produkt z doskonałym składem. Trzeba podkreślić, że przyczyną utleniania się miedz jest dostęp powietrza i jego różna wilgotność. A tlenki miedzi nie wpływają niekorzystnie na nasze zdrowie, mogą subtelnie zmieniać smak wody, czyniąc go metalicznym. Wówczas konieczne jest czyszczenia naczyń miedzianych pastą przygotowaną z soli i soku z cytryny.

Metal ten wystawiony na działanie czynników atmosferycznych pokrywa się zielonkawym nalotem zwanym patyną. Patyna jest naturalną warstwą ochronną zabezpieczającą przed korozją, co można zaobserwować podczas zwiedzania katedr czy zamków. A miedź zastosowano w budownictwie od iglic i dachów słynnych zamków i katedr w Europie poprzez miedzianą Złotą Świątynię w Kunming w Chinach czy słynne drzwi baptysterium we włoskiej katedrze we Florencji.

Jakość naczyń miedzianych a plamy i ciemnienie

Wiele osób dostrzegając pojawiające się plamy lub znikający z naczyń miedzianych blask próbuje dowieść, że nie dość, że są drogie to jeszcze słabej jakości. Otóż z powyższych wyjaśnień wynika, że są w błędzie, gdyż właśnie czystość i wysoka jakość miedzi, z której wykonane są naczynia miedziane Bangalore objawia się utlenianiem miedzi, czyli jej matowieniem, ciemnieniem i plamami.

Decydując się na zakup naczyń miedzianych do oczyszczania i picia wody, warto mieć na uwadze fakt, że miedź jest metalem, który intensywnie reaguje na warunki otoczenia. Dobrze jest ze spokojem zaakceptować jej zmienność.

Dlaczego naczynia miedziane czernieją lub pojawiają się na nich ciemne plamy?

Miedź to taki metal, który „wychwytuje” zanieczyszczenia z wody i powietrza, następnie osiadają na ściankach naczyń miedzianych i wyglądają jak ciemne plamy. Im więcej zanieczyszczeń tym szybciej miedź barwi się na ciemniejszy kolor.

Niewłaściwe czyszczenie i pielęgnacja naczyń miedzianych – inne niż zaleca producent – również może powodować powstawanie ciemnych plamek lub ciemnienie całych powierzchni oraz utratę blasku. Dlatego absolutnie nie należy czyścić miedzianych naczyń własnymi sposobami czy w zmywarce.

Wlewając do naczyń miedzianych wodę z filtrów dzbankowych lub innych, które wykorzystują węgiel aktywny – zamiast wody kranowej, jak zaleca producent, trzeba mieć świadomość, że węgiel barwi miedź.

Istnieją takie regiony w Polsce, gdzie woda kranowa jest złej jakości, wówczas naczynia miedziane ciemnieją po 1-2 dniach użytkowania.

Dodatek owoców, warzyw czy soku do wody znajdującej się w naczyniu miedzianym również przyczynia się do powstawania na nich ciemnych plam. Można wzbogacić wodę oczyszczoną w naczyniach miedzianych owocami, jednak wcześniej warto przelać ją do szklanego dzbanka lub karafki i dopiero wówczas wzbogacić jej smak. Dlaczego? Ponieważ kwasy owocowe mogą wchodzić w reakcje z miedzią.

Jak czyścić naczynia miedziane?

Na szczęście do czyszczenia naczyń miedzianych nie potrzeba drogich preparatów. Wystarczy sięgnąć po dwa naturalne składniki – sól kuchenną drobnoziarnistą (4 płaskie łyżki) oraz 150-200 ml gotowego soku z cytryny. Składniki najlepiej wlać do małego słoiczka, zakręcić i kilka razy wstrząsnąć, aż do częściowego rozpuszczenia soli. Następnie przy użyciu miękkiej gąbki delikatnie wyszorować naczynie od zewnątrz i od środka.

W przypadku intensywnych plam trzeba silniej potrzeć. Szalenie istotne jest, by takiego domowego środka czyszczącego nie pozostawiać zbyt długo na powierzchni naczynia, ponieważ nadmierny kontakt kwasu owocowego z miedzią może doprowadzić do wytrawiania się miedzi. Wówczas pojawi się jasnozielony nalot, który nie jest korzystny dla zdrowia i jak najszybciej należy się go pozbyć. Dlatego najlepiej czyścić naczynia precyzyjnym i stanowczym ruchem. Następnie trzeba dokładnie spłukać pod bieżącą wodą i wytrzeć na zewnątrz ręcznikiem papierowym lub bawełnianą ściereczką.

Korzystasz z naczyń miedzianych do spożywania wody? Tego unikaj!

Osoby, które po raz pierwszy mają do czynienia z naczyniami miedzianymi, gdyż są one popularnym prezentem na parapetówkę, urodziny, Dzień Matki, Dzień Ojca, pod choinkę oraz szalenie modnym prezentem firmowym, nie zawsze wiedzą, w jaki sposób odpowiednio o nie dbać. Dlatego postanowiłam zdradzić czego absolutnie robić nie! Czynności, które mogą doprowadzić do zniszczenia naczyń miedzianych to:

1. Zalewanie naczyń miedzianych gorącą wodą może doprowadzić do ich uszkodzenia i zniszczenia.

2. Wykonane z miedzi naczynia są zbyt delikatne, by myć je w zmywarce.

3. Naczyń miedzianych nie należy myć ostrymi czy drucianymi gąbkami, bo mogą trwale zarysować ich powierzchnię

4. Miedzianych naczyń do oczyszczania i spożywania wodą nie można czyścić samą wodą, bo w ten sposób nie usuniemy pojawiających się na ich powierzchni tlenków i zanieczyszczeń.

Jak często myć naczynia miedziane?

Nie ma uniwersalnej recepty na to, jak często czyścić naczynia z miedzi. Producent zaleca czynić to dwa razy w tygodniu. Jednak w przypadku, gdy posmak wody z naczyń miedzianych stanie się metaliczny (co jest niezwykle rzadko spotykane) albo naczynie nie spełnia standardów estetycznych, wówczas warto zwiększyć częstotliwość ich czyszczenia, by dostosować ją do własnych potrzeb.

Jak widać z powyższych przykładów, wiele osób narzeka na ciemnienie naczyń miedzianych czy pojawiające się na nich plamy jedynie z niewiedzy. A wysoka jakość naczyń miedzianych, która często idzie w parze ze zdecydowanie wyższą ceną ich zakupu, jest gwarancją, że certyfikowane naczynia miedziane zostały wykonane z czystej miedzi z dodatkiem odrobiny cynku. Są za to wolne od zanieczyszczeń oraz ołowiu, rtęci, niklu czy aluminium.

Naturalny proces utleniania jest papierkiem lakmusowym, który potwierdza nie tylko czystość miedzi, z której powstały naczynia miedziane, ale również pokazuje jakość wody płynącej w naszych kranach. Ciemne plamy na wewnętrznych ściankach naczyń miedzianych pokazują, że decyzja o ich zakupie była słuszna, gdyż podjęcie walki z zanieczyszczeniami wody sprawia, że nie trafiają one do naszego organizmu.

Pragnę też podpowiedzieć, że wielu producentów miedzianych naczyń do wody pokrywa ich powierzchnię toksycznymi lakierami, które mają zapewnić im lśniący i czysty wygląd w trakcie użytkowania. Natomiast marka Bangalore w ten sposób nie kombinuje, gdyż zależy jej na zdrowiu każdego klienta. Mam nadzieję, że wyjaśniłam również twoje wątpliwości związane z ciemnymi plamami na naczyniach miedzianych.