Pyszne, zdrowe i soczyste owoce z własnego sadu? Pamiętam aromatyczne i soczyste dary lata i jesieni z sadu dziadka Kazimierza. Jako że uwielbiam otaczać się roślinami, nie wyobrażam sobie, aby nie posiadać choćby kawałka sadu za nowym domem. Właśnie rozpoczynam planowanie urządzenia sadu. Jak założyć przydomowy sad krok po kroku? I które drzewa i krzewy warto w nim posadzić?
Nie wyobrażam sobie obiadu bez domowego kompotu. Tego nauczyłam się w moim rodzinnym domu. I tego nauczyłam mojego męża. Muszę się jeszcze co nieco dowiedzieć o przechowywaniu owoców, ale przetwory z nich robić uwielbiam. Domowe dżemy, kompoty, nalewki i surowe owoce z własnego sadu smakują zupełnie inaczej niż te kupione w sklepie. Uprawiając je, stosuję jedynie naturalne i ekologiczne rozwiązania bez żadnej chemii.
Jakie rośliny chciałabym mieć we własnym sadzie?
Lista drzew i krzewów owocowych do mojego sadu
- agrest
- aronia
- borówki
- brzoskwinia
- czarny bez
- czeremcha
- czereśnia
- cytryniec chiński
- dereń jadalny
- gruszka
- jabłka (papierówki i zimowe)
- jagoda goi
- jeżyny
- maliny
- morele
- morwa
- pigwa
- porzeczka – czarna i czerwona
- rabarbar
- rokitnik
- róża jadalna
- śliwki
- świdośliwa
- truskawki
- winogrono zielone i fioletowe słodkie
- wiśnia
- żurawina
Nie wyobrażam sobie mieszkać w domu i nie posiadać własnego sadu i warzywnika. W którymś z programów telewizyjnych „Rok w ogrodzie” widziałam także, że są drzewa, których liście można zasuszyć i pić z nich herbatę. Takie cuda, jako pasjonatka światem natury, roślinami i ziołami też zamierzam nabyć. Być może dlatego tak dużo czasu zajęło nam znalezienie odpowiedniej wielkości działki budowlanej, tak aby poza domem, było również miejsce na własne owoce i warzywa oraz mnóstwo kwiatów i drzew ozdobnych.
Jeśli chodzi o drzewa owocowe, to myślę o tym, że wybierzemy karłowate odmiany, aby móc zmieścić więcej różnych rodzajów oraz zyskać owoce po kilku latach od posadzenia.
Jak zaprojektować owocowy sad przydomowy?
Dla mnie dobrze zaprojektowany przydomowy sad oznacza, że jesteśmy samowystarczalni, jeśli chodzi o produkcję owoców na własne potrzeby przez większą część roku. Marzy mi się takie miejsce za domem, gdzie będzie mnóstwo owocowych drzew posadzonych w równych rzędach ze starannie skoszoną pod nimi trawą. Tak właśnie wyglądał sad śp. dziadka Kazia i takim pozostał w mojej pamięci.
Jako że leży mi na sercu dobro naszej planety i środowiska naturalnego we własnym sadzie będę wybierać ekologiczne rozwiązania. Pierwszy krok to dobre przygotowanie, które jest kluczem do obfitych plonów.
Przydomowy sad – przygotowanie
- Jaka gleba jest w miejscu, gdzie ma powstać sad? Sucha, mokra, ciężka, a może ma niedobór składników odżywczych? Wykonaj test i sprawdź żyzność gleby.
- Czy masz źródło wody? Może to być beczka z zebraną deszczówką lub studnia.
- Jakie jest usytuowanie terenu, na którym chcesz posadzić sad? Czy jest otwarty na wszystkie kierunki świata (północ, południe, wschód, zachód)?
- Teren, gdzie ma powstać sad, jest płaski, pagórkowaty, równy czy pochyły?
- Czy teren ma bezpośredni dostęp do światła słonecznego?
- Skąd pochodzą dominujące wiatry?
- Jakie owoce chcesz uprawiać?
Mój przydomowy sad będzie znajdował się blisko domu i raczej jest miejscem, gdzie nie trzeba chodzić codziennie. Na sad najlepiej przeznaczyć teren nasłoneczniony, osłonięty od silnych wiatrów oraz dobrze odprowadzający wodę. Trzeba wcześniej zaplanować przestrzeń pod swój sad, aby wiedzieć, ile metrów kwadratowych będzie zajmował.
Wybór owoców do przydomowego sadu:
- Możesz kochać pomarańcze i granaty, ale podczas wyboru owoców do sadu trzeba kierować się klimatem. Choć nawet odpowiedni klimat nie pomoże, gdy sad jest źle usytuowany.
- Jeśli chcesz mieć wszystkie odmiany drzew karłowate, to musisz je dopasować do ziemi, która znajduje się w twoim sadzie.
- Bardzo ważna jest przestrzeń, na której będą sadzone drzewa i krzewy owocowe, bo ich wielkość wpłynie na nasłonecznienie w innych obszarach ogrodu.
- Zdecyduj jakie odmiany owoców najlepiej sprawdzą się w twoim sadzie. Niektóre mogą mieć owoce wcześniej, inne później, a jeszcze inne odmiany drzew i krzewów owocowych mogą dawać plony dwa razy w roku. Z drugiej strony, jeśli zawsze w sierpniu wyjeżdżasz na miesięczne wakacje, to wybierz takie rośliny, które owocują przed i po tym czasie, aby owoce się nie zmarnowały i abyś mogła je wykorzystać, by przygotować przetwory.
- Dowiedz się, które z drzew i krzewów, jakie chcesz posadzić w swoim sadzie, są roślinami jednopiennymi, a które dwupiennymi. W przypadku roślin dwupiennych należy posadzić obok siebie egzemplarze roślin o kwiatach męskich i żeńskich, by uzyskać owoce. Do roślin dwupiennych zaliczamy rokitnik zwyczajny, cytryniec chiński albo modną ostatnio odmiana mini kiwi, czyli aktinidię ostrolistną (Actinidia arguta).
Wybierz idealne miejsce na przydomowy sad
Na przykład do niewielkiego sadu bądź tak jak w moim przypadku sadu, w którym na niewielkim obszarze ma się znaleźć mnóstwo drzew i krzewów owocowych najlepiej sprawdzą się drzewa owocowe niskopienne. Zajmują one niewiele miejsca, szybciej zaczynają owocować, zdecydowanie łatwiejsze jest ich przycinanie oraz zrywanie owoców, ale są wrażliwe na warunki uprawy. Drzewa owocowe wysokopienne są większe, bardziej odporne, ale owocują dopiero po około 6 latach od posadzenia. Ich pielęgnacja oraz zbiory owoców z tych drzew są trudniejsze, wymagają stosowania drabin.
W lokalnej szkółce roślin owocowych powinni podpowiedzieć jaką wysokość i szerokość będą miały odmian drzew owocowych, które sprzedają.
Jeśli chcesz posadzić sad na terenie nieosłoniętym i narażonym na silne wiatry najlepiej zrobić nasadzenie z drzew w kształcie rombu zamiast prostych rzędów. Ten sposób ograniczy przenikanie wiatru i zapewni roślinom ochronę.
Jeśli zamierzasz używać małego traktora do koszenia trawy, pomiędzy drzewami wówczas warto wziąć to pod uwagę, sadząc drzewa i pozostawić odpowiednią ilość miejsca.
To, że nasz dom znajduje się na przedmieściach, wcale nie oznacza, że musimy mieć mały sad. A fakt, że przygotowywanie domowych kompotów, dżemów, nalewek i przetworów sprawia mi przyjemność – i co ważne – chętnie wybieram do tego własne owoce, przemawia za tym, że nasz przydomowy sad pewnie pomieści mnóstwo drzew i krzewów owocowych.