Warzywa, owoce i zioła z własnego ogrodu pachną i smakują lepiej. Są naturalne i zdrowe. Zalet uprawiania przydomowego warzywnika jest mnóstwo. Marzyłam o tym od lat, w tym roku zabieram się za urządzanie tej części ogrodu na poważnie. W związku z tym przygotowałam kompendium wiedzy dotyczące uprawy ekologicznych warzyw w przydomowym ogrodzie.
Spis treści
Mój warzywnik w przydomowym ogrodzie
Nie wyobrażam sobie nie posiadać warzywnika za domem. Właśnie dlatego tak dużo czasu poświęciliśmy na poszukiwanie idealnej działki budowlanej pod budowę wymarzonego domu. Każdy, kto choć raz spróbował pomidorów, truskawek lub innych owoców i warzyw z własnego ogrodu wie, o czym mówię. Wyjątkowy aromat i niezwykły oraz niepowtarzalny smak, jakiego trudno szukać w owocach i warzywach z marketu. Poza tym możliwość skosztowania ich wprost z ogrodu i doskonała zabawa, przyjemność oraz możliwość medytacji na świeżym powietrzu podczas prac ogrodowych. Jako mama chcę dać swoim dzieciom to, co najlepsze w życiu. A zabawa w ogród, zachęcanie do aktywności na zewnątrz oraz świeże jedzenie z własnego ogrodu to coś, co chcę w nich zaszczepić od najmłodszych lat. Właśnie dlatego zaczynamy w tym momencie, gdy Robert skończył 2,5 roku a Amelka roczek. Jak stworzyć warzywnik w przydomowym ogrodzie? Wystarczy poznać kilka prostych wskazówek.
Co to jest ekologiczny ogród?
Ogród ekologiczny to taki, w którym warzywa, owoce i rośliny uprawiane są bez jakichkolwiek chemicznych środków ochrony. Dzięki temu zyskujesz aromatyczne, zdrowe, smaczne i pyszne składniki do przygotowywania zdrowych dań, które dostarczą mnóstwa składników odżywczych Twojemu organizmowi. Choć może się to wydawać skomplikowane to również Ty i Twoja rodzina możecie czerpać mnóstwo korzyści z ekologicznego ogrodnictwa.
Korzyści ekologicznej uprawy warzyw i owoców w przydomowym ogródku
Przydomowy ekologiczny warzywnik to:
- łatwy dostęp do świeżych warzyw i owoców w sezonie wiosna-jesień;
- możliwość zamknięcia smaków lata na zimę w słoikach i mrożonkach;
- pyszny smak i wyjątkowy aromat;
- lepszej jakości żywność pozbawiona szkodliwej chemii;
- tańsze owoce, warzywa i zioła;
- poprawa bioróżnorodności;
- ogród przyjazny owadom zapylającym;
- edukacja poprzez zabawę z dziećmi;
- forma spędzania czasu z rodziną na świeżym powietrzu.
Kompendium wiedzy o ekologicznym warzywniku
Marzysz o tym, by uprawiać warzywa i owoce we własnym ogrodzie lub na balkonie? Doskonale! Z myślą o Tobie, na podstawie własnych doświadczeń – bo mieliśmy już swój ogród na działce ROD, gdy mieszkaliśmy w bloku i po urodzeniu synka, podejmowałam pierwsze próby założenia warzywnika w ogrodzie za domem – przygotowałam dla Ciebie garść prostych podpowiedzi. Ekologiczne ogrodnictwo naprawdę nie jest skomplikowane.
Żyzna gleba
Pierwszym elementem, niezbędnym do stworzenia ekologicznego warzywnika, będzie zdrowa gleba z dodatkiem obornika lub kompostu. Najlepszym rozwiązaniem — i w dodatku takim, które możemy samodzielnie i bez żadnych dodatkowych kosztów uzyskać, jest własny kompostownik, który dostarczy roślinom potrzebnych składników odżywczych.
Nasłonecznienie
Szykując miejsce na ogród warzywny, warto przemyśleć jego usytuowanie. Rośliny potrzebują dużo światła słonecznego do wzrostu, dlatego najlepiej wybrać dobrze nasłonecznioną przestrzeń z daleka od wysokich drzew czy budynków.
Ściółkowanie
Prostym sposobem, by ograniczyć chwasty w ogrodzie, jest obsypanie rabat warstwą kilkucentymetrowej ściółki. Wykorzystaj do tego świeżo skoszoną trawę, pokrzywy, siano, słomę, zrębki drewniane z drzew liściastych (iglaste zmienią pH gleby – dlatego ich nie stosujemy w warzywniku) czy specjalne maty biodegradowalne do ściółkowania. To świetne rozwiązanie, które warto zastosować w momencie, gdy rośliny wykiełkują i będą miały kilka centymetrów wysokości.
Ściółkowanie zapewnia wiele korzyści:
- zapobiega nadmiernemu nagrzaniu latem i wychłodzeniu jesienią;
- chroni przed nadmiernym wysuszeniem i utrzymuje wilgoć;
- zapewnia ochronę przed wypłukiwaniem podłoża podczas ulewnych deszczy;
- chroni przed zmianami temperatury;
- utrzymuje prawidłowe pH gleby;
- chroni przed chorobami grzybowymi;
- utrudnia wzrost chwastów;
- poprawia estetykę w warzywniku;
- zachowuje czyste warzywa i owoce.
Płodozmian
Unikaj sadzenia roślin w warzywniku w tym samym miejscu każdego roku. Płodozmian pomaga ograniczyć rozwój chorób i zubożenie gleby w składniki odżywcze.
Wyrywanie chwastów
Ogrodnicy od lat szukają magicznej różdżki, która raz na zawsze pozwoli im pozbyć się chwastów. Rozczaruję Cię — niestety nic takiego nie istnieje. Często przecież te niechciane chwasty rosną jak grzyby po deszczu. Najlepszym rozwiązaniem jest częste usuwanie chwastów ręcznie. Łatwiej to robić po deszczu, gdy ziemia jest wilgotna. Jest to istotne, ponieważ chwasty nie tylko konkurują z warzywami o składniki odżywcze i wodę, ale także przyciągają szkodniki. Żerując na nich, owady mogą przenosić choroby.
Utrzymywanie czystości w ogrodzie
Wiele chorób pojawia się na martwych liściach leżących pod roślinami. Dlatego staraj się je usuwać na bieżąco. Obrywaj zainfekowane liście, wyrzucaj chore rośliny do kosza, a nie do kompostownika. Również zachowywanie odpowiedniej przestrzeni pomiędzy roślinami jest prostym sposobem, by zapobiegać rozwojowi chorób.
Mądre podlewanie
Mokre liście roślin (zwłaszcza po południu i wieczorem) sprzyjają rozwojowi pleśni i chorób takich jak mączniak prawdziwy lub rzekomy. Najlepszym sposobem podlewania warzyw i owoców (innych roślin również), jest podlewanie kropelkowe bezpośrednio do korzeni. Tego typu działanie zapobiega moczeniu roślin i owoców.
Zapraszanie pożytecznych owadów do ogrodu
Prostym sposobem, by przyciągnąć zapylające rośliny trzmiele, biedronki i pszczoły oraz inne pożyteczne owady jest sadzenie ziół i roślin w pobliżu warzywnika. Nasturcje, szałwie, aksamitki, słonecznik, krwawnik pospolity, nagietek będą dla nich smakowitym zaproszeniem.
Dobre sąsiedztwo w warzywniku
Uprawa współrzędna warzyw albo dobre sąsiedztwo roślin w warzywniku to prosta metoda na większe i smaczniejsze plony bez zbędnych oprysków. Polega na sadzeniu obok siebie roślin, które korzystnie na siebie oddziałują. Należy uwzględnić także ich wysokość czy rozrost systemu korzeniowego.
Korzyści ze stosowania zasad uprawy współrzędnej w warzywniku:
- zapewniają obfite i zdrowsze plony;
- odstraszają szkodniki;
- minimalizują występowanie chwastów;
- zmniejszają ilość chorób;
- uatrakcyjniają wygląd warzywnika;
- zapewniają równowagę biologiczną;
- ograniczają wypłukiwanie składników mineralnych;
- zmniejszają erozję gleby;
- minimalizują zmęczenie i wyjałowienie gleby;
- są sposobem na oszczędności w portfelu.
Jakie rośliny sadzić obok siebie w warzywniku?
Warzywa, które lubią swoje towarzystwo, to:
- brukselka – brokuł, jarmuż, kalarepa, kukurydza, pomidor;
- buraki ćwikłowe – rzodkiewka, sałata, pomidor, por, ogórek, cebula, koper;
- cebula – koper, truskawki, roszponka, ogórki, rumianek, marchew, sałata, cukinia, skorzonera, buraki;
- cukinia – fasola, cebula;
- pomidory – fasola, marchew, cebula, papryka, kapusta, czosnek, kukurydza, sałata, por, kalarepa, mięta, pietruszka, rzodkiewka, buraki ćwikłowe, seler;
- papryka – pomidor i ogórek;
- fasola – roszponka, ogórki, kalarepa, nasturcja, kapusta, sałata, rzodkiewka, buraki ćwikłowe, szpinak;
- szpinak – ziemniaki, kalarepa, truskawki, kapusta, rzodkiewka, seler, rabarbar;
- seler – fasola, kapusta, kalarepa, sałata, ogórki, por;
- szparagi – koper, sałata, kalarepa;
- szałwia – fenkuł;
- rabarbar – fasola, kapusta, roszponka, sałata;
- buraki ćwikłowe – koper, truskawki, fasola, kalarepa, ogórki, czosnek;
- rzodkiewka – groszek, fasola, truskawki, sałata, nasturcja, kapusta, marchew, botwina, pietruszka;
- mięta – sałata, ziemniaki;
- pietruszka – truskawki;
- chrzan – czosnek;
- botwinka – kapusta, marchew, fasola;
- por – truskawki, kapusta, kalarepa, marchew, sałata, roszponka;
- sałata – koper, fasola, fenkuł, groszek, truskawki, ogórki, kapusta, kalarepa;
- kalarepa – roszponka, fasola, groszek, ziemniaki;
- kapusta – truskawki, groszek, fasola, ogórki;
- czosnek – marchew, ogórki, truskawki;
- ziemniaki – fasola;
- marchew – groszek, koper;
- ogórki – fenkuł, fasola, koper;
- fenkuł – groszek;
- roszponka – truskawki;
- groszek – koper.
Jakich roślin nie sadzić obok siebie w warzywniku?
Istnieją też takie warzywa, które nie lubią swojego towarzystwa:
- cebula – fasola tyczna i karłowa, kapusta;
- pomidory – ziemniaki, groszek, fenkuł;
- fasola – groszek, fenkuł, por, czosnek;
- seler – ziemniaki, kukurydza;
- buraki ćwikłowe – kukurydza, por, ziemniaki;
- rzodkiewka – ogórki;
- pietruszka – sałata;
- por – groszek, fasola;
- czosnek – fasola, groszek;
- ziemniaki – groszek;
- kapusta – ziemniaki, czosnek;
- fenkuł – fasola;
- groszek – fasola.
Jak widać, ekologiczny warzywnik w przydomowym ogrodzie zapewnia mnóstwo korzyści. Wprowadzając powyżej opisane, proste zasady, można zyskać pyszne i zdrowe warzywa, zioła i owoce – dla absolutny must-have. Choć ceny warzyw, owoców i ziół w sklepach dziś przytrafiają o zawrót głowy. W związku z tym warzywnik w ogrodzie będzie też sposobem na oszczędności w portfelu. A już niebawem na blogu o finansach SposobyNaZycie.pl pojawią się porady o sposobach na oszczędności w czasach inflacji.
Ja już zamówiłam nasiona warzyw oraz sadzonki pomidorów i ziół, które w tym roku pojawią się na moich grządkach. Tym razem chcę je wyściółkować zrębkami drewna. Plan jest taki, aby wcześniej wkopać w nie obwódki z drewnianych desek, których zadaniem będzie zatrzymanie ściółki w wietrzne dni czy podczas deszczu. Mam też 3 grządki podwyższane, ponieważ chcę przetestować czy są jakieś różnice w uprawie warzyw na grządkach tradycyjnych i podwyższanych. Tymczasem czeka mnie jeszcze przekopanie warzywnika, które zaplanowałam w najbliższym tygodniu.
Czekałam na ten artykuł. Dziękuję.
Cieszę się, że mogłam pomóc 🙂 Pozdrawiam serdecznie!