W powietrzu czuć magię nadchodzących świąt. Każdy z nas zastanawia się nad prezentami, kupuje kolorowe papiery do pakowania i skrupulatnie tworzy wigilijny jadłospis. Obok pierwszych porządków i wysyłania świątecznych kartek, szykujemy także ozdoby bożonarodzeniowe, które dumnie zawisną w oknie lub przyozdobią nasz ogród.
Spis treści
Wiele z dekoracji, które na trwałe zakorzeniły się w polskiej tradycji, posiadają niezwykle ciekawą historię i co za tym idzie – wyjątkową symbolikę. Sprawdźmy, co oznaczają i skąd przybyły do nas wszystkie te ważne akcenty, które umilają nasze zimowe, rodzinne świętowanie.
Ubranie dla drzewka
W poniższym zestawie nie może zabraknąć symbolu świąt Bożego Narodzenia. Dla wielu z nas tradycja przystrajania drzewka jest równie trwała co tradycja spożywania wigilijnej kolacji czy oczekiwania na pierwszą gwiazdkę. Dlatego też tak chętnie kupujemy bombki w ulubionych kolorach, pieczemy plastry pomarańczy, aby zawiesić je później na gałązkach, dbamy o lampki na choinkę, aby migały równym, rytmicznym światłem i robimy domowy łańcuch z kolorowego papieru. Wbrew pozorom zwyczaj ten nie jest tak stary, jak pierwotnie moglibyśmy sądzić.
Kolorowe choinki przybyły do nas z Niemiec na początku XIX wieku, goszcząc najpierw na Pomorzu oraz na Warmii i Mazurach. Pierwsze pomysły dekorowania świerku owiane były krytyką i niezadowoleniem ze strony Kościoła katolickiego. Dlaczego? Bombki, lampki i łańcuchy miały odbicie w pogańskich zwyczajach, których nie akceptowali duchowni. Z czasem w tych ozdobach dostrzeżono magię, dopisując im symbolikę oznaczającą trwałość ludzkiego życia.
Pierwotnie bożonarodzeniowym drzewkiem była jodła lub świerk – symbol witalności. W XX wieku zwyczaj na stałe wpisał się w polskie celebrowanie, stając się nieodzownym elementem zimowych miesięcy.
Sianko pod obrusem i puste miejsce dla przybysza
Wigilijna kolacja opiera się na gorącym barszczu, aromatycznych pierogach z kapustą, rybie po grecku i ręcznie lepionych uszkach. Posiłek w wigilijną noc jest punktem kulminacyjnym, dlatego też tak skrupulatnie szykujemy zastawę i z pieczołowitą starannością wybieramy dodatki, które mają podkreślić magię tych dni.
Obok kryształowych kieliszków i świeczek o korzennym aromacie, pod wybranym obrusem ląduje garść świeżego, aromatycznego sianka. Zwyczaj ten symbolizuje… ubóstwo, przypominając o narodzinach Jezusa. Sianko oznacza skromność, zapowiadając jednocześnie ogólnie rozumiane dobro. Niektóre rejony w Polsce wprowadziły tradycyjną zabawę, która polega na pojedynczym wyciąganiu źdźbła. Ten domownik, który wyciągnie najdłuższe źdźbło, najbliższy rok spędzi w radości i z dala od trosk.
Niedaleko półmiska z rybą, w rogu stołu, często spotykamy pustą zastawę. Samotny talerz przygotowany jest dla wędrowca, który w każdej chwili może zapukać do naszych drzwi, dołączając do wieczerzy wigilijnej. Puste miejsce oznacza więc miejsce honorowe, upamiętniające także wszystkich zmarłych i najbliższych nam członków rodziny. Wśród wielu wierzeń puste nakrycie jest też symbolem jedności z osobami samotnymi, które spędzają święta pojedynczo, w zaciszu swojego domu.
Naturalne dekoracje
Wśród tradycji i zwyczajów, które przenikają się przez różne rejony świata (i nierzadko różne religie), niezwykle często wykorzystujemy naturalne dekoracje, które oddają hołd faunie i florze. Dlatego też pieczone jabłka rozwieszone na choince mają symbolizować dobro, które zwycięża nad złem, wprowadzając spokój i harmonię podczas tej jednej, magicznej nocy. Orzechy włoskie, które piętrzą się w dużej misce, mają zapewnić siłę w nadchodzącym roku, a dekoracje wykorzystujące zboże – dobrobyt i urodzaj. Ten ostatni sposób dekorowania nazywany jest diduchem i przyjmuje najczęściej postać związanego snopu zboża. Dodatkowo kupowane świece na stół świąteczny mają symbolizować jasną, nieprzerwaną niczym drogę.
Całość uzupełnia zwisająca z sufitu jemioła. Według tradycji gospodarz powinien powiesić ją nad głównymi drzwiami, zaraz po tym, gdy zaświeci pierwsza gwiazdka. Od lat jemioła jest symbolem harmonii, braterstwa i zgody – dlatego też każdy, kto przekracza próg domu, traktowany jest jako chętnie widziany, wnoszący zgodę i pozostawiający złe emocje poza lokalem.
O Świętach Bożego Narodzenia piszę również w artykułach pt.:
- Babka piernikowa i kawa piernikowa sposobem na pozytywny nastrój przed świętami
- Trendy choinkowe 2020/21 – absolutne perełki i nowinki w dekoracjach bożonarodzeniowych
- Lista kosmetycznych prezentów dla kosmetomaniaczki
- Modne dekoracje bożonarodzeniowe – absolutne must-have!
- Świąteczne ozdoby, dekoracje i dodatki. Jak wyczarować magię Świąt Bożego Narodzenia?
- Święta Bożego Narodzenia w górach – czy to dobry pomysł?
- Resztki jedzenia po świętach – jak je wykorzystać?
- Pomysły na świąteczny obiad
- Świąteczne zwyczaje, tradycje i wierzenia Bożonarodzeniowe
- Jarmark Bożonarodzeniowy — dlaczego warto się wybrać?
- Ryba na Wigilię – 11 sprawdzonych przepisów
- Rośliny, którymi ustroisz dom na Boże Narodzenie
- Ranking 15 książek idealnych pod choinkę!
- Świąteczny zapach w mieszkaniu
- Pyszne nadziewane pierniczki i inne świąteczne słodkości
- Piękny pozytywnie nastrajający czas — przegląd grudniowych tematów
- Dorsz w trzech pysznych odsłonach – 3 pyszne przepisy
- Za miesiąc Święta Bożego Narodzenia! Przygotuj plan działania!