Miód. Rodzaje, właściwości, zastosowania cz. 1

Miód z marketu czy od pszczelarza? Zastanów się trzy razy, zanim kupisz! Wybierz wysokiej jakości miód o wyjątkowych właściwościach odżywczych, leczniczych i kosmetycznych. Czym jest sztuczny miód? Poznaj historię miodu i dowiedz się jak odróżnić ten prawdziwy od podróbki! Poznaj rodzaje, właściwości i zastosowanie miodu oraz dowiedz się, jak wybrać ten najlepszy!

Co to jest miód?

Miód to naturalny produkt spożywczy, który jest wytwarzany przez pracowite pszczoły. Podobnie jak to było w bajce „Pszczółka Maja” te pożyteczne owady „skacząc z kwiatka na kwiatek” zbierają nektar kwiatowy. Następnie wypełniają nim tzw. plastry znajdujące się w ulach. Jest to miejsce, w którym miód dojrzewa.

Pszczelarze miód w postaci płynnej nazywają patoka, natomiast skrystalizowany miód to krupiec. Ma biały, złoty lub bursztynowy kolor. Ze względu na surowiec, z którego został wytworzony, miody dzielimy na nektarowe (kwiatowe), spadziowe oraz mieszane. Jego smak i kolor będzie się różnił zależnie od rodzajów kwiatów, z którego zebrano nektar. Może mieć stałą lub płynną konsystencję. Jest to naturalny produkt spożywczy o słodkim smaku oraz preparat o działaniu leczniczym, naturalny kosmetyk i konserwant żywności.

Miód – skarbnica składników odżywczych

Na smak i zapach miodu wpływają kwasy organiczne oraz olejki eteryczne, zaś za jego kolor odpowiadają barwniki takie jak np. karotenoidy. Są cennym źródłem mikroelementów oraz witamin, biotyny czy kwasu foliowego.

Miód składa się z glukozy, fruktozy i minerałów. Znajdziemy w nim żelazo, wapń, fosforan, chlorek sodu, potas i magnez. Ma lekko kwaśne pH, dzięki czemu ma działanie łagodzące, antybakteryjne i przeciwdrobnoustrojowe, a zawarte w nim przeciwutleniacze ułatwiają usuwanie wolnych rodników z organizmu.

Miód w historii

Miód od wieków jest popularnym dodatkiem do napojów i produktów spożywczych. Malowidła w jaskiniach wskazują, że już około 8000 lat temu ludzie używali miodu. Od stuleci był on podstawą praktyk medycznych wielu kultur. Ponad 4000 lat temu stosowano go w tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej, gdzie uważano go za skuteczny w leczeniu niestrawności i zaburzeń równowagi w ciele. Starożytni Egipcjanie smarowali nim skórę, aby przyspieszyć gojenie się ran.

W starożytnej Gruzji miód umilał zmarłym podróż do „zaświatów”. W księgach hinduskich, zwanych Wedami, istnieją zapiski mówiące o jego terapeutycznych i duchowych właściwościach. Od wieków znajduje zastosowanie w kuchni czy medycynie. Służył do balsamowania zmarłych, był uznawany za afrodyzjak i składano go w darach egipskiej bogini płodności, a starożytni Grecy chętnie spożywali miód, gdyż twierdzili, że jest nektarem zdrowia, piękna, siły i długowieczności. Arabski uczony Awicenna zaliczał miód do leków. Ze źródeł historycznych wiemy, że miód pitny był popularnym trunkiem alkoholowym chętnie pijanym w średniowieczu.

Różne rodzaje i smaki miodu

Miód kwiatowy (nektarowy) ma kolor żółty, bursztynowy lub ciemnobrązowy oraz wyróżnia go słodki i wyraźny smak.

Miód spadziowy ma jasno-oliwkową lub brunatną barwę, łagodny i mniej słodki smak oraz korzenny aromat.

Miody tradycyjne wyróżniają się niezwykłymi smakami. Poniższe, najlepsze, pochodzą z polskiej pasieki rodziny Sadowskich:

• Miód lipowy – powstaje z nektaru kwiatów lipy. Jest drobnoziarnisty i ma lipowy zapach. Warto stosować go podczas przeziębienia, grypy, kaszlu, gorączki. Działa uspokajająco, przeciwzapalnie, łagodzi stres i bezsenność.
• Miód faceliowy – powstaje z nektaru kwiatów facelii (rośliny pastewnej), wyróżnia go jasny lub żółty kolor i słodko-kwaśny, ziołowy aromat. Wzmacnia organizm po wysiłku fizycznym lub intelektualnym czy obniża toksyczne działanie kawy, alkoholu, herbaty i nikotyny.
• Miód wielokwiatowy ma wyraźny słodko-kwiatowy smak i aromat i żółty kolor. Łagodzi alergie, dostarcza organizmowi energii, odżywia organizm, a regularnie spożywany wzmacnia odporność.
• Miód akacjowo-łąkowy to kremowy i miękki, z nektaru akacji oraz kwiatów kwitnących w tym samym czasie. Ma subtelny, słodki smak i warto włączyć go do diety dziecka. Reguluje pracę układu trawiennego, usuwa toksyny z organizmu i przeciwdziała tworzeniu się kamieni w organizmie.
• Miód gryczany powstaje z nektaru kwiatów gryki, jest ziarnisty i ma ciemny kolor. Wyróżnia go silny aromat i smak. Zaliczany jest do najzdrowszych miodów ze względu na silne właściwości antybiotyczne. Oczyszcza i odtruwa wątrobę, naczynia krwionośne i organizm. Wzmacnia układ odpornościowy i serce, dostarcza dużą dawkę magnezu, żelaza i rutyny.
• Miód nektarowo-spadziowy ze spadzi liściastej oraz nektarów kwiatów o ciemnym kolorze. Charakteryzuje go łagodny, żywiczny smak i lekko korzenny zapach. Odżywia i wzmacnia organizm, szczególnie po intensywnej pracy fizycznej lub umysłowej. Działa antybakteryjnie, odtruwająco, przeciwzapalnie, moczopędnie i dezynfekująco.

Miody z dodatkami zostały wzbogacone suszonymi owocami i innymi naturalnymi domieszkami, dzięki czemu pozwalają na kulinarne eksperymenty i odkrywanie nowych smaków. Doskonale sprawdzają się zarówno jako samodzielny produkt, jak i do wzbogacania wody lub innych napojów, dodatek do dań lub jako marynata do mięsa:

• Miód z maliną
• Miód z czarną porzeczką
• Miód z cynamonem
• Miód z kakao
• Miód z miętą
• Miód z imbirem i czosnkiem

Różne kolory miodu – rozpoznaj go po kolorze!

Z pewnością zauważyłaś, że istnieją różne kolory miodów, które różnią się również smakiem. I tak na półkach sklepowych oraz u pszczelarzy znajdziemy miody w różnych kolorach – od jasnobrązowego, po ciemnobrązowy czy mleczny, w zależności od tego, z jakich kwiatów został zebrany nektar. Zasadniczo miód w jasnych kolorach jest łagodniejszy w smaku, a miód w ciemnych kolorach wyróżnia ostrzejszy lub bardziej wyrazisty aromat. Zastanawiasz się, który miód będzie najlepszy? Wybrać ten o białym, zielonym, brązowym jasnym czy ciemnym kolorze? Spróbuj poznać go po jego kolorze:

• akacjowy – jasnosłomkowy lub bezbarwny
• wielokwiatowy – jasnokremowy lub jasnobrązowy
• rzepakowy – biały lub kremowy
• spadziowy – jasnobrązowy lub ciemnobrązowy
• gryczany – ciemnobrunatny lub szary
• Manuka – bursztynowy
• bławatkowy – zielono-żółty
• faceliowy – jasnożółty lub brązowy
• klonowy – ciemnobrązowy lub jasnokremowy
• lawendowy – jasnokremowy lub złocisty
• leśny – szarożółty lub brunatnozielonkawy
• mniszkowy – jasnożółty lub jasnobrązowy
• wrzosowy – bursztynowo-herbaciany

Miód w diecie

Jest to słodki i zdrowy zamiennik cukru, który warto stosować w codziennej diecie. Spróbuj słodzić nim kawę, herbatę i inne napoje. W domowych wypiekach stosuj 3/4 szklanki miodu zamiast 1 szklanki cukru. Wskazówki dotyczące zastosowania miodu w diecie:

• używaj do słodzenia napojów – kawy, herbaty, grzańca, wody z cytryną;
• dodaj do sosu lub marynaty;
• stosuj do jogurtu, lodów, deserów, domowego muesli, naleśników czy płatków śniadaniowych;
• idealny zamiennik cukru w domowych wypiekach.

Miód w kuchni – do czego go zastosować?

Miód to świetny dodatek do chleba, naleśników czy lodów waniliowych. Doskonale komponuje się z pikantnymi mięsami i sosami, lodami waniliowymi czy serem. Te o delikatnym i łagodnym smaku warto łączyć z owocami morza. Warzywa ugotowane na parze lub pieczone takie jak marchewka, brokuł, brukselka czy kalafior będą doskonale smakować polane łyżką masła i łyżką miodu oraz posypane natką pietruszki. Szybki sos do sałatek stworzysz, łącząc sok z cytryny z łyżką miodu, łyżką musztardy, 2 łyżkami majonezu i małym jogurtem naturalnym.

Pozostałą część artykułu znajdziesz w artykule pt. Miód. Rodzaje, właściwości, zastosowania cz. 2.