Olej słonecznikowy, dyniowy, konopny, z czarnuszki, wiesiołkowy, ostropestowy, z nasion chia, rydzowy, lniany czy rzepakowy – szeroka gama olejów roślinnych sprawia, że warto zaszaleć w kuchni. Który olej roślinny włączyć do zrównoważonej diety? Poznaj wybrane rodzaje olejów roślinnych oraz ich zastosowania kulinarne.
Wiele rodzajów olejów roślinnych
W artykule tym poznasz bliżej oleje roślinne ich właściwości oraz zastosowanie w kuchni:
- olej słonecznikowy
- olej dyniowy
- olej konopny
- olej z czarnuszki
- olej wiesiołkowy
- olej z ostropestu
- olej z nasion chia
- olej rydzowy
- olej lniany
- olej rzepakowy
Olej słonecznikowy
Olej słonecznikowy powstaje z nasion słonecznika, wyróżnia go jasnożółty kolor oraz subtelny aromat słonecznika. Jest jednym z najpopularniejszych olejów roślinnych. To skarbnica witamin (witaminy E), wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (dobrych tłuszczy), kwasu linolowego, kwasu oleinowego i przeciwutleniaczy.
Jedna łyżeczka oleju słonecznikowego pokrywa dzienne zapotrzebowanie na kwasy omega-6 w codziennej diecie. A ich zbyt duże nagromadzenie w organizmie może powodować stany zapalne, które w efekcie mogą przyczyniać się do rozwoju różnych chorób.
Olej słonecznikowy jest skarbnicą fitosteroli, dzięki czemu obniża poziom cholesterolu i przeciwdziała zmianom w naczyniach krwionośnych. Kwas linolowy wspiera odporność, witamina E poprawia kondycję skóry, a zawartość kwasów NNKT sprzyja zdrowiu serca i wspiera pracę organizmu.
Czy olej słonecznikowy nadaje się do smażenia?
Choć popularnie uważany jest za olej uniwersalny o wielu zastosowaniach kulinarnych, to zaleca się używać go do sałatek oraz potraw na zimno. Ma niski punkt dymienia, a duża zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (podatnych a wpływ wysokiej temperatury) podczas smażenia, pieczenia i gotowania może powodować wydzielanie się niebezpiecznych substancji.
W sztuce kulinarnej nie powinniśmy łączyć oleju słonecznikowego z pokarmami bogatymi w kwasy omega-3, takimi jak tłuste ryby morskie.
Olej dyniowy
Olej z pestek dyni o pomarańczowym kolorze, jest nie tylko olejem kuchennym, ale również suplementem diety. Duża zawartość przeciwutleniaczy, cynku oraz kwasów omega-3 i omega-6 sprawia, że wykazuje mnóstwo właściwości zdrowotnych. Zawartość fitosteroli obniża poziom cholesterolu we krwi. Olej dyniowy znany jest z właściwości przeciwpasożytniczych, pobudza włosy do wzrostu oraz łagodzi objawy menopauzy.
Jak używać oleju z pestek dyni w kuchni?
Olej z pestek dyni, ze względu na jego orzechowy smak, warto wykorzystywać do przygotowywania sosów sałatkowych i marynat. Nie należy go używać do smażenia i gotowania. Jest popularny w kuchni syryjskiej i austriackiej, gdzie wzbogaca smak sałatek lub deserów. Świetnie sprawdza się jako składnik sosów, zup kremów i marynat oraz dań słodkich i pikantnych.
Olej konopny
Jest to olej o zielonym kolorze i subtelnym orzechowym aromacie, idealny do potraw na ciepło i zimno. Najlepiej nie stosować go do gotowania, smażenia i pieczenia.
Jest skarbnicą składników odżywczych, zawiera sitosterol, który pomaga obniżyć poziom cholesterolu w organizmie. Znajdujące się w nim kwasy NNKT eliminują problemy skórne takie jak łuszczyca, trądzik lub wyprysk. Olej z nasion konopi ma dobry stosunek kwasów omega-6 i omega-3.
Jak używać oleju konopnego w kuchni?
W smaku przypomina oliwę z oliwek i wyróżnia się orzechowym, ziemistym zapachem, którym wzbogaca smak wielu potraw. Olej z nasion konopi nie nadaje się do smażenia, ale z powodzeniem można go wykorzystać na wiele innych sposobów w sztuce kulinarnej. Warto dodawać go do sałatek, koktajli, chłodników czy pesto. Olej konopny świetnie sprawdza się jako dodatek do jogurtu, sałatki, surówki, pesto oraz past lub jako zdrowszy zamiennik masła.
Olej z czarnuszki
Czarnuszka to roślina znana i stosowana w medycynie naturalnej od tysięcy lat. Olej z nasion czarnuszki szybko zyskał popularność na półkach ze zdrową żywnością. Wykazuje mnóstwo właściwości prozdrowotnych, wspiera pracę wątroby i chroni ją przed uszkodzeniami, działa przeciwgrzybiczo, reguluje ciśnienie krwi. Jest silnym przeciwutleniaczem i wyróżnia go specyficzny smak. Duża zawartość NNKT sprawia, że warto włączyć go do codziennej diety. Wzmacnia odporność, dlatego w sezonie jesienno-zimowym warto pijać go z dodatkiem miodu i soku owocowego.
Warto wspomnieć, że może wywoływać reakcje alergiczne oraz zaburzać działanie niektórych leków czy spowalniać krzepnięcie krwi.
Jak używać oleju z czarnuszki w kuchni?
Ma gorzko-korzenny smak i aromat z nutą kminu oraz pieprzu. Idealnie sprawdza się jako dodatek do sałatek, sosów lub koktajlu. Świetnie zaostrzy smak sałatek, deserów i zimnych przekąsek.
Olej wiesiołkowy
Wiesiołek to kolejna roślina od lat stosowana w medycynie naturalnej ze względu na właściwości lecznicze. Olej z wiesiołka stał się również popularnym suplementem diety stosowanym na reumatoidalne zapalenie stawów, AZS czy egzemę. Zawiera skoncentrowaną dawkę NNKT, witaminy E, magnezu, selenu, wapniu, cynku czy fitosteroli.
Jak używać oleju z wiesiołka w kuchni?
Charakteryzuje się delikatnym, makowym smakiem. Olej wiesiołkowy można stosować jako dodatek do sałatek, mięs, ryb, pieczywa i kasz na zimno. Nie należy go stosować do pieczenia, gotowania i smażenia.
Olej z wiesiołka przeciwwskazania
Olej z wiesiołka może powodować nudności, wymioty, ryzyko krwawienia, drgawki, spadek ciśnienia. W związku z tym, że wchodzi w reakcję z niektórymi lekami przed jego stosowaniem, warto skonsultować się z lekarzem. Również kobiety w ciąży powinny zrezygnować z jego stosowania.
Olej z ostropestu
Olej z ostropestu jest cennym źródłem przeciwutleniaczy, witamin, minerałów i flawonoidów (sylimaryny), dzięki czemu dobroczynnie wpływa na organizm, regeneruje i oczyszcza wątrobę.
Sylimaryna zapobiega przenikaniu toksycznych substancji do komórek wątroby oraz wykazuje właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Olej ostropestowy poprawia wzrok, reguluje trawienie, wzmacnia układ odpornościowy, obniża poziom cukru we krwi, wzmacnia ściany naczyń krwionośnych oraz przywraca w organizmie równowagę po leczeniu.
Jak stosować olej z ostropestu w kuchni?
Olej z ostropestu ma gorzko-orzechowy smak i żółtobrązowy kolor. To zdrowy olej, który warto stosować jako dodatek do sałatek, makaronów czy płatków śniadaniowych. Jest doskonałym dodatkiem do zimnych i ciepłych potraw, ale nie stosujemy go do pieczenia, smażenia i gotowania. Wzbogaci smak surówek, warzyw, mięsa, ziemniaków, sałatek, koktajli, zup i past. Nie jest polecany dla kobiet w ciąży i karmiących piersią.
Olej z nasion chia
Olej z nasion szałwii hiszpańskiej ma ziołowy smak z wyczuwalną subtelną goryczką. Zawiera skoncentrowaną dawkę NNKT, dzięki czemu wzmacnia odporność, reguluje poziom cholesterolu we krwi oraz pozytywnie wpływa na układ krążenia i reguluje trawienie.
Jak stosować olej z nasion chia w kuchni?
Świetnie sprawdzi się jako dodatek do surówek, mięs, ryb, sosów, nabiału, serów, kasz, ziemniaków czy pieczywa.
Olej rydzowy Wielkopolski
Olej rydzowy Wielkopolski ma korzenny smak z wyczuwalnym aromatem gorczycy i cebuli oraz rdzawy kolor. Jest skarbnicą kwasów nienasyconych, witamin oraz naturalnych antyoksydantów.
Jak stosować olej rydzowy wielkopolski w kuchni?
Świetnie wzmacnia smak pieczywa, mięs, sałatek, surówek, ziemniaków, kasz oraz sosów. Warto łączyć go z sałatą, pomidorem, śledziem, sałatką z kurczakiem, ogórkiem, kozim serem lub twarogiem. Można dodawać go do zupy po jej przestudzeniu.
Olej lniany Wielkopolski
Olej lniany ma łagodny orzechowy aromat, złoty kolor i jest skarbnicą kwasów omega-3. Poprawia trawienie, działa przeciwzapalnie, wpływa na kondycję skóry i pracę serca.
Jak stosować olej lniany w kuchni?
Najlepiej wzbogacać nim smak potraw, które wymagają delikatnego podgrzania. Doskonale smakuje w koktajlach, sosach sałatkowych czy jako dodatek do mięs.
Olej rzepakowy
Olej rzepakowy jest powszechnie stosowanym olejem kuchennym o najniższej dawce tłuszczów nasyconych. Ma najwyższą zawartość kwasów omega 3, 6 i 9, które obniżają poziom cholesterolu, dzięki czemu wspomaga pracę mózgu, serca i stawów. Wyróżnia go łagodny ziołowy smak i złoty kolor.
Jak stosować olej rzepakowy w kuchni?
Z powodzeniem można go stosować na zimno oraz do krótkiego smażenia. Świetnie wzbogaca smak pieczywa, ziemniaków, mięs i serów.
Masz swój ulubiony olej roślinny?
Tyle lat człowiek po świecie chodzi a do tej pory znał tylko olej rzepakowy i słonecznikowy 😛 Nie no, i o kokosowym się gdzieniegdzie słyszało 🙂